Restoran İşletmecileriyle Normalleşme Sürecini Değerlendirdik

Didim Ticaret Odası restoran işletmecileri ile bir toplantı gerçekleştirerek Video Konferans ile normalleşme sürecini değerlendirdi.

Covid-19 pandemi krizinde salonlarını kapatan, sadece paket servis hizmeti veren restoran işletmecileri süreci değerlendirdi. Normalleşme sürecinde uygulanacak adımlar hakkında fikir alışverişinde bulundu, gelecek öngörülerini paylaştı.

İngiltere ve Almanya’dan katılım sağlayan restoran işletmecileri de yaşadıkları ülkelerde pandemi sürecini ve restoranlarda uygulanan kurallar anlattı.  Katılımcılar Almanya’da 15 Mayıs Cuma günü itibariyle açılan restoranların uyguladığı kurallar hakkında bilgiler aldı.

Katılımcıları selamlayarak toplantının açışını yapan Didim Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Hikmet Atilla sıkıntılı günlerden geçildiğini belirterek herkese geçmiş olsun dileklerini iletti. Daha önce de çeşitli krizler yaşandığını söyleyen Atilla son olarak Rus uçağının düşürülmesi akabinde 2016 turizm sezonunda bir krizle karşı karşıya kalındığını hatırlattı. Bu krizlerin bir kısmının sadece Türkiye’yi bazılarının da bölgeyi etkileyen krizler olduğunu ifade ederek şuan içinde bulunulan durumun tüm dünyayı etkilediğini vurguladı. Ulaşımın durduğunu, ülkelerin, hatta şehirlerarasında sınırların kapatıldığını söyleyerek tüm dünya turizm pazarını etkileyen bir krizle karşı karşıya kalındığını belirtti. Bu krizden bir an önce kurtulma temennisini ileten Atilla, bunun için çalışmalar yaptıklarını söyledi. Alman Seyahat Birliği (DRV) Yurtdışı komisyon üyesi olduğunu hatırlatarak Almanya’daki gelişmeleri çok yakından takip ettiğini, Avrupa pazarının Didim Turizmi için önemli olduğunu ifade etti. Üç gün sonrasının öngörülemediği bir ortamda alınan kararlarında değişebildiğini hatırlattı. Avrupa ülkelerinin aldığı kararları takip ettiklerini fakat bu sürecin en kötü tarafının belirsizlik olduğunu söyledi.

Atilla, Kültür ve Turizm Bakanlığının süreçte çok hızlı davrandığını, özellikle konaklama tesislerine uygulanacak sertifikanın önemli olduğunu, bunun insanlara güven vereceğini ve korkuyu alacağını vurguladı. Normale dönüşün bu korkunun azalmasıyla mümkün olacağını düşündüğünü ifade etti. 15 Hazirana kadar Avrupa birliğinin kendi aralarında kademeli olarak sınırları açacağını düşündüklerini, DRV Yurtdışı komisyonu olarak Türkiye ile sınırların da bu süre içinde açılması yönünde girişimlerde bulunduklarını söyledi. siyasilerin seyahat edecek insanlara engel olmaması gerektiğini vurgulayan Atilla, sadece Almanya’da yılda 70 milyon insanın seyahat ettiğini, bunun tamamının Almanya’da kalmasının olanaksız olduğunu, böyle bir kapasitenin olmadığını belirtti. Bu sebeple seyahat acentalarının Avrupa birliği dışına çıkması gerektiğini söyledi. Türkiye’nin turizm tecrübesi ve tesisleri ile çok şanslı olduğunun altını çizdi.

Tüm isteklerinin turizmin eski haline dönmesi olduğunu ifade eden Atilla, yine de dikkatli adımlar atılması gerekliliğini vurguladı. 1 Haziran itibari ile Türkiye – Almanya arası uçak seferlerinin başlayacağını, Temmuz ayı itibariyle de Avrupa turizm pazarında hareketlilik öngördüklerini söyledi. İlk gelenlerin gurbetçi vatandaşlarımız olacağını, onların buradaki izlenimlerinin ve geri dönüşlerinin de çok önemli olduğunu vurgulayan Atilla, verilen hizmetin görülmesi için de sosyal medyanın etkisinden faydalanmak gerektiğininin altını çizdi.

Ardından söz alan Didim Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Hilmi Erbaş herkesin yeni tecrübe ettiği zor bir süreç yaşadığını hatırlattı. Yönetim Kurulunun süreçten en fazla etkilenen işletmelerin görüşlerini almak ve gerekli adımları atmak üzere bu toplantıları yapmaya karar verdiğini ve restoran işletmecileri ile ilk toplantının gerçekleştiğini söyledi.

Süreç içerisinde Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği aracılığıyla ilgili mercilerle görüşüldüğünün, yazışmalar yapıldığının altını çizdi. Tüm Türkiye’de sektörün sorunlarının benzer olduğunu ifade ederek, Didim olarak bu süreçten çıkış için katkı sunmak istediklerini söyledi. Alınacak geri dönüşleri yukarıya taşımaya devam edeceklerinin altını çizdi.

Bu zaman kadar özellikle finansman konusunda çalışmalar gerçekleştirdiklerini Odaların girişimleri ile KGF’nin bir adım attığını, Odaların finansman desteği ile Nefes Kredisinin işleme alındığını, sosyal yardımları arttırdıklarını, Üyelerin maskeye ulaşımında zorlukları görerek ücretsiz maske dağıtımı devam ettiklerini söyleyen Erbaş, “kurumun kendi imkanları ve TOBB’un destekleri çerçevesinde atabileceğimiz adımları atmaya çalışıyoruz” dedi.

Ekonominin yeniden açılması için adımların atılmaya başlandığını, seyahat kısıtlamalarının Aydın’ın da içinde olduğu bazı illerde kaldırıldığını hatırlatan Erbaş, “Fevkalade bir durum olmazsa Bayramdan sonra ülke çapında seyahat yasaklarının da kaldırılmasını, yine fevkalade bir durum olmazsa 15 haziran gibi yurtdışına uçuşların da başlayacağını umuyoruz” dedi.

Başkan Hilmi Erbaş Berlin’den toplantıya katılan Türk Alman İşverenler Derneği Basın Sözcüsü ve Restoran İşletmecisi Doğan Azman’a sözü bıraktı.

Doğan Azman kendilerini toplantıya davet ettikleri için Ticaret Odasına teşekkür ederek,  Dernek başkanı Remzi Kaplan’ın selamını iletti. Zor bir dönem içinden geçildiğini fakat bu durumun böyle davam etmeyeceğini ifade eden Doğan Azman Bugün itibari ile Berlin’in restoranlarının hemen hemen yüzde sekseninin yeniden faaliyete başladığını söyledi. İnsanların korkarak restoranlara girdiğini hatırlatarak hemen eski döneme dönülemeyeceğinin altını çizdi.  Restoranların uyguladığı kurallar hakkında bilgiler veren Doğan Azman masalar arasında 1,5 metre mesafe koyduklarını, yeme içme sektörünün 6:00 – 22:00 saatleri arasında faaliyet göstereceğini, Masa üzerindeki baharatlıkların ve aksesuarların kaldırıldığını, servis yapan çalışanların da maske ile çalıştığını belirtti. Başta tüm müşterilerin kimlik ve iletişim bilgilerinin alınmasının istendiğini sonra bunun müşterinin onayı ile alınmasına karar verildiğini söyledi.  Her köşede dezenfektan bulundurulduğunu, masalarda da en fazla 6 kişinin birlikte oturabildiğini, kuralların uygulanmadığı durumlarda da çok yüksek cezaların uygulandığının altını çizdi.  25 yıldır Berlin’de restoran işletmeciliği yaptığını belirten Doğan Azman içinde bulunan durumun üzücü olduğunu, sürecin ciddi bir sınav olduğunu ifade ederek, Almanya’da sokağa çıkma yasağı konmadığını ama çok sıkı tedbirlerin uygulandığını söyledi.

Dışişleri Bakanının açıklamasında seyahat izni verilecek ülkeler arasında Türkiye’yi göremedikleri için üzüldüklerini ve dernek olarak girişimlerde bulunduklarını ifade eden Doğan Azman, THY’nin Almanya’nın dört şehrine seferler başlatmak üzere hazırlık yaptığını duyumu aldıklarını söyledi.

Bugün açılan işlemelerden sonra gelişmelerin takip edileceğini öngördüklerini belirten Doğan Azman, turizmde de bu sonuçlara göre adımlar atılacağını beklediklerini söyledi.

Bu hafta başından itibaren Dışişleri ile Kültür ve Turizm Bakanının turist beklenen 70 ülkenin bakanları ve tur operatörleri ile yapacağı görüşmenin de sürece katkısı olacağı teyit edildi.

Restoran İşletmecisi Onur Çağlar’ın “Alman Hükümetinin kısa çalışma ödeneğinin kısıtlı faaliyete geçilen bu dönemde ödenmeye devam edip etmediği” sorusuna karşılık Doğan Azman; kısıtlı bir faaliyet gösterebildiklerini, hemen normal cirolara dönülemeyeceğini bilindiği için kısa çalışma ödeneğinin kaldırılmadığını, bilakis temmuz ayına kadar ödenecek kısa çalışma ödeneklerinin oran olarak da arttırıldığını söyledi. 

Başkan Hilmi Erbaş da kısa çalışma ödeneğinin kısıtlı faaliyet döneminde de ödenmesi konusunda talebini önümüzdeki günlerde Hazine ve Maliye Bakanı ile gerçekleştirecekleri görüşmede dile getireceklerini söyledi.

İngiltere’de restoran işleten Kemal Coşkunçay da 20 Mart tarihinden bu tarafa sadece paket servis hizmeti verdiklerini, süreç öncesi paket servis hizmeti veren bir restoran da olmadıklarını söyledi. Didim’de de restoran işlettiklerini hatırlatan Coşkunçay İngiltere’de kapatılan işletmelere hibe desteği verildiğini, %80 maaş desteği de sağlandığını söyledi. mortgage ödemelerinin durdurulduğunu belediye kiralarının da alınmayacağını ifade etti.

Didim’deki yerel esnafın ilçe ekonomisine katkısının çok önemli olduğunu, restoranların kazandığı paranın ilçe ekonomisine yansıdığını ifade eden Coşkunçay, İlçedeki işletmelerinin büyük bölümünün Avrupalı turistlerden, İngilizlerden ve gurbetçilerden kazandıkları ile ayakta kaldığının altını çizdi.

Restoran işletmecisi Müslüm Yağcı sezonluk çalıştıklarını, görüşme sağladıkları İngiliz müşterilerinin temmuz ayında Türkiye’ye gelmeyi umduklarını belirtti. Bu süreçte de yenileme yatırımı yaptıklarını söyledi.

Restoran işletmecisi Murat Almaz da geçen yılın ilk dört ayına oranla bu yıl ilk dört ayda %90 ciro kaybı yaşadıklarını söyledi. Çok büyük ihtimalle %50 kapasite ile çalışılacağını söyledi. eğlence mekanlarında ise sosyal mesafenin nasıl korunacağının ise bilinmediğini ifade etti.  İlçedeki restoranlarında çok geniş salonları olmadığını hatırlatarak verimli bir çalışma planlanması gerektiğini vurguladı. Sağlık ile ticaretin dengede tutmak gerektiğini ama bunun nasıl yapılacağının bilinmediğini söyledi.

Restoran işletmecisi Önder Çevik Altınkum’daki işletmelerin büyük kiralar ödediğini, temmuz ayında hareketlilik başlasa bile kiraları ödemede güçlük yaşanacağını ifade etti. Sezonluk işletmelerin kira ödemeleri hakkında bir düzenleme olmasını istediklerini söyledi.

Başkan Hilmi Erbaş kapalı olan dönemde kira ödemeleri hakkında neler yapılabileceğinin hukuki tarafını inceleyeceklerini söyledi.

Başkan Erbaş süreçteki her adımın yeni tecrübe edildiğini normalleşme adımlarından sonra oluşacak talebin de belirleyici olacağının altını çizdi. İnsanların psikolojilerinin de seyahat etmeye, tatil yapmaya ne kadar hazır olduğunun bilinmediğini ifade etti. Erbaş bu ve bundan sonra yapılacak toplantılarda konuşulan konuları ve alınan notları hem yazılı olarak ilgili yerlere hem de Maliye Bakanı ile yapılacak toplantıda sözlü olarak ileteceklerini söyledi. Herkese katıldığı için teşekkür etti.